“Mademoiselle Andrée”, eerste ereburger van Elsene omwille van haar levenslang engagement. Door Peggy Stevens
"Nomen est omen"[1] zegt het spreekwoord en dat geldt zeker voor Andrée Geulen-Herscovici. Haar voornaam is afgeleid van het Klassiek Griekse woord 'ἀνδρεῖος', wat 'dapper' betekent.
Reeds als tiener zamelde ze mee hulpgoederen in voor slachtoffers van de Spaanse burgeroorlog.
[1] Latijns spreekwoord betekent « De naam is een voorteken ».
Wanneer Mademoiselle Andrée Geulen in 1942 als 22-jarige
Brusselse lerares merkte dat Joodse kinderen een gele ster moesten dragen, liet
ze haar leerlingen een schort dragen om dat stigma te verbergen. Toen er steeds
vaker kinderen verdwenen uit haar klas en wanneer Ida Sterno[1] aan
Andrée Geulen vroeg om mee te werken in het JVC[2],
twijfelde ze geen seconde. Ze haalde Joodse kinderen op bij hun ouders, zonder
te vertellen waar ze hen naartoe bracht. De kinderen kregen een andere naam,
een andere identiteit. Na de oorlog werden de kinderen, wiens ouders de
holocaust hadden overleefd, herenigd met hun ouders dankzij een ingenieus
systeem van 5 verschillende schriftjes, die op verschillende plaatsen waren
bewaard. Samen met een tiental andere
vrouwen redde mademoiselle Andrée duizenden kinderen van razzia's, deportatie,
concenratiekampen, de dood.
[1] Ida Sterno (1902-1964) was een vriendin van mevrouw Geulen-Herscovici, samen met o.a. Yvonne Jospa en Maurice Heiber vatte ze het plan op om Joodse kinderen te redden.
[2] Joods Verdedigingscomité.
In de documentaire[1] die op 18 oktober 2021 op Canvas werd getoond, zegt Suzanne Claeys-Didkewicz[2] "Ik heb twee moeders, één die mij het leven schonk en één die mijn leven heeft gered: Mademoiselle Andrée."
Deze dappere en solidaire Elsense ereburger blijft zeer bescheiden en beweert 'dat ze enkel haar plicht deed' en 'dat ze niet alleen werkte maar samen met vele anderen, dat ze slechts een radertje was'. Het verbergen van de Joodse kinderen was echter ook voor haar niet zonder gevaar.
Enkele van de onderscheidingen die terecht aan mevrouw Geulen-Herscovici werden toegekend:
1989 'Rechtvaardige onder de volkeren' (Israel)
2004 Mens van het jaar. (Centre communautaire Laïc Juif)
2021 Eerste ereburger van Elsene. (Gemeente Elsene)
2021 Kruis van Verdienste (Ambassade van Duitsland in Brussel)
Bedankt Mademoiselle Andrée, voor zoveel menselijkheid, voor zoveel solidariteit. Ik kijk er naar uit dat de gemeente - in het kader van 'zij'straten'[3] - een Andrée Geulenplein inricht.
Op 31 mei 2022 overleed Andrée Geulen-Herscovici in de Elsense Residentie Jean Van Aa.
[1] https://communicatie.canvas.be/mademoiselle-andree-hoe-een-jonge-brusselse-vrouw-2000-joodse-kinderen-hielp-redden#[2] Één van de verborgen kinderen, overleed in december 2021.
[3] https://www.elsene.be/site/876-Zij-straten.
[1] Latijns spreekwoord betekent « De naam is een voorteken ».
[1] Ida Sterno (1902-1964) was een vriendin van mevrouw Geulen-Herscovici, samen met o.a. Yvonne Jospa en Maurice Heiber vatte ze het plan op om Joodse kinderen te redden.
[1] Joods Verdedigingscomité.
[1] https://communicatie.canvas.be/mademoiselle-andree-hoe-een-jonge-brusselse-vrouw-2000-joodse-kinderen-hielp-redden#
[1] Één van de verborgen kinderen, overleed in december 2021.
[1] https://www.elsene.be/site/876-Zij-straten.
